Last Updated on 26 marca 2021 by kudlatyxp
Oliwa, pierwsza wzmianka dotyczy fundacji klasztoru cystersów w 1186
Zakonnicy uzyskali wtedy od pomorskiego księcia Sambora I (akt nadania z 18 marca 1188) kilka osad – w tym Oliwę, która na długie wieki stała się wsią klasztorną, a jej historia związała się bezpośrednio z historią opactwa cysterskiego. Pierwotny konwent liczył zaledwie 12 zakonników. Dlatego wzniesiono jedynie romańskie oratorium[6] oraz drewniane zabudowania mieszkalne. W pierwszej połowie XIII wieku oratorium zaadaptowano na prezbiterium, dobudowano kaplice, zbudowano transept i zasadniczy korpus kościoła. Około 1660 został zbudowany nakryty wysokim, czterospadowym dachem parterowy szpitalik św. Łazarza (został rozebrany w lutym 1963). Do jego budowy wykorzystano cegły uzyskane z rozbiórki poprzedniego przytułku, stojącego w tym miejscu od końca średniowiecza. Potok Oliwski, dysponując znaczną ilością wód, był w przeszłości zagospodarowany poprzez wykorzystanie energii spadku. Na jego drodze (aż niemal po same ujście) wybudowanych zostało szereg urządzeń z których najbardziej znane są młyny oraz Zabytkowa Kuźnia Wodna w Oliwie. W 1924 Senat WMG nadal Oliwie herb, przedstawiający drzewo oliwne z tarczą z herbem Gdańska. W 1927 w pałacu opatów zostało utworzone muzeum (Staatliches Landesmuseum für Danziger Geschichte). Dyrektorem muzeum został mianowany Erich Keyser. W 1932 w pobliżu Doliny Radości została zbudowana skocznia narciarska.
1 września 1939 wybuchła II wojna światowa. Wolne Miasto Gdańsk (w tym Oliwa) oraz polskie województwo pomorskie zostały włączone do III Rzeszy jako Okręg Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie. W białej szkole umieszczono lazaret dla żołnierzy niemieckich. W marcu 1945, w ramach operacji pomorskiej, 2 Front Białoruski nacierał na Gdańsk przez Oliwę z północy i zachodu. Po południu 23 marca 1945 niemieccy saperzy wysadzili wieżę na Pachołku, w obawie użycia jej przez czerwonoarmistów jako punktu obserwacyjnego pola walki na terenie miasta. 23 marca zostały zajęte wzgórza oliwskie, z których zaczął się bezpośredni ostrzał miasta. Oliwa została zajęta, z niewielkimi zniszczeniami, przez wojska radzieckie 25 marca 1945; razem z Gdańskiem wróciła do Polski. Rosyjscy żołnierze podpalali niektóre budynki już po zdobyciu Oliwy. Po wkroczeniu Sowietów spalony został, nieodbudowany później, Kurhaus Oliva (Dom Zdrojowy) przy ul. Podhalańskiej. W szpitaliku św. Łazarza znajdowali się ranni żołnierze niemieccy, którzy zostali zamordowani 25 marca. Oliwa była samodzielną jednostką administracyjną na prawach miasta, lecz wkrótce została ponownie włączona do Gdańska
W 1947 powstała Publiczna Szkoła Podstawowa nr 35, od 1950 mieszcząca się przy ul. Wita Stwosza 23 (w gmachu przedwojennego domu emerytowanych nauczycielek niemieckich), w 1968 przeniesiona ostatecznie do nowego gmachu przy ul. Wąsowicza 30.
W 1951 został oddany do użytku przystanek Szybkiej Kolei Miejskiej Gdańsk Polanki, którego aktualna nazwa to Gdańsk Przymorze-Uniwersytet.
1 maja 1954 otwarte zostało oliwskie zoo.
W 1955 (w 100. rocznicę śmierci) odsłonięty został pomnik Adama Mickiewicza w Parku Oliwskim, a park został nazwany jego imieniem.
26 kwietnia 1957 zostało wystosowane ogłoszenie o rozpoczęciu naboru kandydatów do Biskupiego Seminarium Duchownego z siedzibą w Gdańsku Oliwie i tym samym zostało ono erygowane. Obecnie funkcjonuje ono pod nazwą Gdańskie Seminarium Duchowne.
